ทักษะการใช้สื่อการสอน
ทักษะการใช้สื่อการสอน เป็นความสามารถในการใช้เครื่องมือ อุปกรณ์ คน หรือวิธีการ ที่ช่วยเป็นตัวกลางในการช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ บรรลุตามวัตถุประสงค์ที่ผู้สอนตั้งไว้ ผู้สอนสามารถนำสื่อการสอนไปใช้ในทุกขั้นตอนของการสอน เช่น ขั้นการนำเข้าสู่เรื่อง ขั้นสอนเนื้อหา ขั้นสรุปบทเรียน ฯลฯ การใช้สื่อประกอบการสอนจะประสบผลสำเร็จมากน้อยเพียงไร ขึ้นอยู่กับวิธีการเตรียม การเลือก และการใช้ของผู้สอนแต่ละครั้งเป็นสำคัญ
หลักการใช้สื่อการสอน อาจแบ่งได้เป็น 4 ขั้นตอน ดังนี้ 1. การเตรียม
2. การเลือก
3. การใช้
4. การติดตามผล
หลักเกณฑ์ทั่วไปสำหรับการใช้สื่อการสอน มีดังนี้
1. การเตรียม 1.1 สำรวจอุปกรณ์ทุกชิ้นให้อยู่ในสภาพดี ใช้งานได้
1.2 ทดลองใช้ให้คล่องแคล่ว
1.3 สำรวจและจัดเตรียมห้องเรียนสำหรับใช้อุปกรณ์ให้เกิดความคล่องตัว
2. การเลือก 2.1 เลือกสื่อให้เหมาะสมกับระดับวัย ระดับสติปัญญา และปลอดภัยในการใช้
2.2 เลือกขนาด สื่อต้องมีขนาดใหญ่พอสำหรับการสอนจริงในชั้นเรียนที่ใหญ่ ผู้สอนจะต้องคำนึงถึงจำนวนผู้เรียนในชั้นจริงว่า ทุกคนในชั้นจะมองเห็นสื่อได้ชัดเจนหรือไม่
2.3 การใช้สื่อที่เคลื่อนไหวได้ จะช่วยเร้าความสนใจแก่ผู้เรียนได้ดีเป็นพิเศษ
2.4 ใช้สื่อในปริมาณที่พอเหมาะ และตรงเป้าหมายกับเรื่องที่จะสอน
2.5 ใช้สื่อที่สัมพันธ์กับบทเรียน และตรงกับจุดมุ่งหมายของเรื่องที่จะสอน
3. การใช้ 3.1 ใช้ตามลำดับก่อนหลังอย่างคล่องแคล่ว และแสดงให้เห็นทั่วกันทั้งชั้นอย่างชัดเจน การยกภาพให้ผู้เรียนดูควรยกให้สูงในระดับอกของผู้สอนและอยู่ข้างหน้าชั้นเรียน
3.2 สื่อขนาดใหญ่ต้องมีที่ตั้งหรือที่แขวนเพื่อให้เห็นชัดเจน
3.3 ใช้ไม้บรรทัดชี้สื่อ โดยผู้สอนยืนชิดไปด้านใดด้านหนึ่งไม่ยืนบังสื่อเหล่านั้น
3.4 ในบางครั้งต้องเตรียมความพร้อมในการใช้สื่อของผู้เรียนไว้ล่วงหน้า จึงจะ ทำให้ผู้เรียนทำตามจุดมุ่งหมายของผู้สอนได้
3.5 ควรใช้สื่อให้คุ้มค่ากับที่ได้เตรียมมา กล่าวคือ พยายามใช้ให้เป็นประโยชน์ที่สุด เช่น ใช้แผนภูมิส่วนประกอบของต้นไม้ในขั้นสอนแล้ว อาจใช้แผนภูมินั้น ๆ ในขั้นสรุปบทเรียนอีกแต่ต้องมีวิธีใช้ต่างกันไปกับขั้นสอน เป็นต้น
3.6 ให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการใช้สื่อ เช่น ให้อธิบายภาพ สะกดและอ่านบัตรคำ เลือกภาพ จับคู่ เป็นต้น
3.7 ในโอกาสที่ต้องการแจกสื่อไปตามโต๊ะผู้เรียน เช่น เทียนไข ไม้ขีด กระดาษ ฯลฯ ผู้สอนควรจะฝึกให้ผู้เรียนแจกกันเองได้ โดยผู้สอนให้ผู้เรียนหยิบส่วนของตนไว้ ที่เหลือส่งต่อไป
3.8 ในกรณีที่ต้องการให้ผู้เรียนมาใช้สื่อหน้าชั้น ควรฝึกให้ผู้เรียนหันหน้า เข้าหาชั้นเรียน และไม่ยืนบังตาของเพื่อนจากสื่อต่าง ๆ ที่ใช้ นอกจากนี้ควรกำชับถึงความปลอดภัย และความระมัดระวังเป็นพิเศษในด้านความเสียหาย
4. การติดตามผล เป็นการติดตามผลของการใช้สื่อการสอน เพื่อให้ทราบว่าผู้เรียนได้รับความรู้จากสื่อนั้นมากน้อยเพียงใด มีข้อบกพร่องอย่างไร
ประโยชน์ของการใช้สื่อการสอน การใช้สื่อการสอนที่เหมาะสมและใช้อย่างมีประสิทธิภาพ จะก่อให้เกิดประโยชน์แก่ผู้เรียนได้ดังนี้
1. การใช้สื่อการสอนจะกระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความสนใจในการเรียน ซึ่งจะเป็นแนวทางให้ผู้เรียนได้รับความรู้และเกิดประโยชน์
2. การใช้สื่อการสอนจะให้โอกาสแก่ผู้เรียนได้มีส่วนร่วมในกิจกรรมอย่างทั่วถึง
3. การใช้สื่อการสอนช่วยทำให้ผู้เรียนเกิดแนวคิดและความเข้าใจที่ถูกต้องและรวดเร็ว
4. ผู้เรียนเกิดทักษะในการศึกษาหาความรู้ได้ด้วยตนเองจากสื่อการสอน
5. การใช้สื่อการสอนสามารถทำให้ผู้เรียนเกิดการจำเรื่องราวและสิ่งต่าง ๆ ได้นาน แม่นยำและถูกต้อง
6. การใช้สื่อการสอนมีส่วนช่วยในการเพิ่มพูนประสบการณ์เดิมของผู้เรียนและเปลี่ยน ทัศนคติไปในทางที่พึงปรารถนาได้
1. การใช้สื่อการสอนจะกระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความสนใจในการเรียน ซึ่งจะเป็นแนวทางให้ผู้เรียนได้รับความรู้และเกิดประโยชน์
2. การใช้สื่อการสอนจะให้โอกาสแก่ผู้เรียนได้มีส่วนร่วมในกิจกรรมอย่างทั่วถึง
3. การใช้สื่อการสอนช่วยทำให้ผู้เรียนเกิดแนวคิดและความเข้าใจที่ถูกต้องและรวดเร็ว
4. ผู้เรียนเกิดทักษะในการศึกษาหาความรู้ได้ด้วยตนเองจากสื่อการสอน
5. การใช้สื่อการสอนสามารถทำให้ผู้เรียนเกิดการจำเรื่องราวและสิ่งต่าง ๆ ได้นาน แม่นยำและถูกต้อง
6. การใช้สื่อการสอนมีส่วนช่วยในการเพิ่มพูนประสบการณ์เดิมของผู้เรียนและเปลี่ยน ทัศนคติไปในทางที่พึงปรารถนาได้
คุณลักษณะที่ประเมิน
1. ลักษณะของสื่อมีความเหมาะสมในแง่ของขนาด สี ภาพ ความทันสมัยในเนื้อหา
2. ความพร้อมในการเตรียมสื่อเพื่อนำเสนอ
2.1 ความคล่องแคล่วในการใช้
2.2 ความสามารถในการใช้สื่อได้ตามลำดับก่อนหลัง
3. ความสามารถในการใช้สื่อ
3.1 สามารถใช้ได้ตรงตามความมุ่งหมาย
3.2 ช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจได้ง่ายและประหยัดเวลา
3.3 ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการใช้สื่อ
4. การตอบสนองของผู้เรียนต่อการนำสื่อมาใช้ของผู้สอน
1. ลักษณะของสื่อมีความเหมาะสมในแง่ของขนาด สี ภาพ ความทันสมัยในเนื้อหา
2. ความพร้อมในการเตรียมสื่อเพื่อนำเสนอ
2.1 ความคล่องแคล่วในการใช้
2.2 ความสามารถในการใช้สื่อได้ตามลำดับก่อนหลัง
3. ความสามารถในการใช้สื่อ
3.1 สามารถใช้ได้ตรงตามความมุ่งหมาย
3.2 ช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจได้ง่ายและประหยัดเวลา
3.3 ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการใช้สื่อ
4. การตอบสนองของผู้เรียนต่อการนำสื่อมาใช้ของผู้สอน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น